เป็นการบริการในการสืบค้นข้อมูลบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากเพราะเป็นการบริการที่สามารถทำให้เอกสารต่าง ๆบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สามารถเชื่อมโยงถึงกันได้การที่เราสามารถเชื่อมโยงเอกสารในเครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่มีอยู่ทั่วโลกได้ ซึ่งคล้ายกับใยแมงมุม จึงทำให้ระบบนี้ถูกเรียกว่า “เครือข่ายใยแมงมุม” (Wold Wide Web) หรือWWW เว็บ (Web) นั่นเอง
การนำเสนอข้อมูลในระบบเครือข่ายใยแมงมุม (World Wide Web) พัฒนาขึ้นมาในช่วงปลายปี พ.ศ 2532 (ค.ศ 1989) โดยทีมงานจากห้องปฏิบัติการทางจุลภาคปิสิกส์แห่งยุโรป (Europen Physics Labs )หรือที่รู้จักในชื่อ CERN (Conseil European pour la Recherche Nucleaire)ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ และได้มีการพัฒนาภาษาที่ใช้สนับสนุนการเผยแพร่เอกสารของนักวิจัย หรือ เอกสารเว็บ (Web Document)จากเครื่องแม่ข่าย (Server)ไปยังสถานที่ต่าง ๆ ในระบบ www เรียกว่า ภาษา HTML (Hyper Text Markup Language)
ลักษณะของการเชื่อมโยงข้อมูลเอกสารเว็บคือ การเชื่อมโยงเอกสาร หรือที่เราเรียกว่า Link จากเอกสารภายในหน้าเดียวกัน และสามารถเชื่อมโยงสามารถกระทำได้ทั้งในลักษณะของข้อความ หรือ ไฮเปอร์เท็กซ์ (Hyper text)และสื่อประสมต่าง ๆ ที่ใช้ในการเชื่อมโยงข้อมูล อาจจะอยู่ในรูปของข้อความ รูปภาพและเสียง หรือ “ไฮเปอร์มีเดีย” (Hyper Media)
เป็นบริการหนึ่งที่ได้รับความนิยมมาก เพราะเป็นวิธีติดต่อสื่อสารที่เป็นมาตรฐาน โดยที่สามารถจะรับ-ส่งเอกสารทั้งที่เป็นเอกสารข้อความและทั้งที่เป็นเอกสารแบบมัลติมีเดีย คือ มีทั้งภาพและเสียง โดยสารมารถสื่อสารกันได้ไม่ว่าผู้รับและผู้ส่งจะอยู่ใกล้หรือไกลกันเพียงใดก็ตามบุรุษไปรษณีย์ที่จะทำหน้าที่ส่งจดหมายต่าง ๆ ให้กับเราก็คือเว็บไซต์ที่เราได้ขอลงทะเบียนเป็นสมาชิกเพื่อใช้บริการ เมื่อลงทะเบียนสมัครเป็นสมาชิกเรียบร้อยแล้ว ก็จะได้ที่อยู่บนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมาไว้สำหรับติดต่อสื่อสารกับผู้อื่นผ่านทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ได้เรียกว่า E-mail Address
ตัวอย่างเว็บไซต์ที่ให้บริการด้านไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์
www.hotmail.com
www.thaimail.com
www.chaiyo.com
www.lemonline.com
www.yahoo.com
www.siammail.com
www.thailand.net
มีเว็บไซต์มามายที่เปิดให้ใช้บริการ E-mail เพื่อสร้างความสะดวกให้แก่ผู้ไปใช้บริการอินเทอร์เน็ต และการใช้บริการไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ก็คล้ายกับการจากสำนักงานไปรษณีย์ ก็คือ เมื่อมีผู้ส่งก็จะต้องมีผู้รับ และผู้รับจดหมายเท่านั้นที่จะสามารถเปิดจดหมายของตนเองได้
การโอนย้ายข้อมูลข้ามเครือข่าย (File Transfer Protocol : FTP)
FTP หรือ File Transfer Protocol เป็นบริการโอนย้ายข้อมูลข้ามเครือข่าย ข้อมูลทีโอนย้ายมีหลายรูปแบบ เช่น ข้อความ เพลง รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว ข่าวสาร โปรแกรมคอมพิวเตอร์ฯลฯ โดยการโอนย้ายข้อมูลจะแบ่งออกเป็น 2 แบบ คือการ
Download คือ การนำข้อมูลจากเครื่องที่ไห้บริการ FTP หรือ จากระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมาเก็บไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา
Upload คือ การนำข้อมูลจากเครื่องคอมพิวเตอร์ของเราไปไว้ในระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
การใช้งาน FTP สามารถกระทำได้โดยผ่านโปรแกรมเว็บเบราว์เซอร์ (Web Browser) หรือสามารถทำได้ในรูปแบบของ Text Mode ผ่านUnix ด้วยคำสั่ง Get, Put หรือ Graphics Mode ผ่าน Microsoft Windows เช่น การใช้โปรแกรม Win FTP Light, Cute FTP
(http://www.nectec.or.th/courseware /internet/index.html)
การใช้บริการ FTP สามารถทำได้ทั้งผู้ที่เป็นสมาชิก FTP Server และบุคคลภายนอกที่ไม่ได้เป็นสมาชิก โดยสามารถเข้าไปใช้บริการได้บางประเภทในนามของAnonymous FTP
การโอนย้ายข้อมูลข้ามเครือข่าย (File Transfer Protocol : FTP)
FTP หรือ File Transfer Protocol เป็นบริการโอนย้ายข้อมูลข้ามเครือข่าย ข้อมูลทีโอนย้ายมีหลายรูปแบบ เช่น ข้อความ เพลง รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว ข่าวสาร โปรแกรมคอมพิวเตอร์ฯลฯ โดยการโอนย้ายข้อมูลจะแบ่งออกเป็น 2 แบบ คือการ
Download คือ การนำข้อมูลจากเครื่องที่ไห้บริการ FTP หรือ จากระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตมาเก็บไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์ของเรา
Upload คือ การนำข้อมูลจากเครื่องคอมพิวเตอร์ของเราไปไว้ในระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
การใช้งาน FTP สามารถกระทำได้โดยผ่านโปรแกรมเว็บเบราว์เซอร์ (Web Browser) หรือสามารถทำได้ในรูปแบบของ Text Mode ผ่านUnix ด้วยคำสั่ง Get, Put หรือ Graphics Mode ผ่าน Microsoft Windows เช่น การใช้โปรแกรม Win FTP Light, Cute FTP
(http://www.nectec.or.th/courseware /internet/index.html)
การใช้บริการ FTP สามารถทำได้ทั้งผู้ที่เป็นสมาชิก FTP Server และบุคคลภายนอกที่ไม่ได้เป็นสมาชิก โดยสามารถเข้าไปใช้บริการได้บางประเภทในนามของAnonymous FTP
เป็นบริการที่ช่วยให้เราสามารถล็อกอิน (Login) เข้าไปใช้งานในระบบคอมพิวเตอร์ที่อยู่ไกลได้ เสมือนกับเราไปนั่งใช้งานที่หน้าจอของคอมพิวเตอร์เครื่องนั้น ๆ และสามารถสั่งให้เครื่องปฏิบัติงานตามคำสั่ง หรือโปรแกรมจาดเครื่องเราก็ได้ การแสดงผลลัพธ์ของโปรแกรม Telnet นั้น ส่วนใหญ่แล้วจะแสดงในรูปของข้อความ
การทำงานของ Telnet จะช่วยประหยัดทั้งเวลา และค่าใช้จ่าย เป็นการบริการที่สามารถขอเข้าไปใช้บริการ หรือ ทรัพยากรของเครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นได้ ภายในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์จะมีเครื่องแม่ข่าย (Server) ที่จะทำหน้าที่ในการประมวลผล และจักเก็บข้อมูลไว้ยังฐานข้อมูล งานบางชนิดจะต้องใช้โปรแกรมสำหรับการทำงานเฉพาะอย่าง ดังนั้น เครื่องที่เป็นแม่ข่าย (Server) จะต้องเป็นเครื่องที่มีประสิทธิภาพสูง และการติดตั้งโปรแกรมก็จะติดตั้งไว้ที่เครื่องแม่ข่ายเพียงเครื่องเดียวเพื่อสะดวกในการใช้งาน ซึ่งเครื่องแม่ข่ายภายในศูนย์คอมพิวเตอร์ของหน่วยงาน มักจะเป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ เช่น เมนเฟรม หรือ ซูเปอร์ คอมพิวเตอร์
เมื่อเราต้องเดินทางไปทำงานยังต่างจังหวัด แล้วต้องส่งข่อมูลเข้ามายังหน่วยงาน ก็สามารถนั่งทำงานอยู่ที่เครื่องคอมพิวเตอร์ของตนเองที่อยู่บนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต แล้วก็จะใช้บริการ Telnet โดยการล็อกอิน (Login) เข้าไปยังเครื่องคอมพิวเตอร์แม่ขาย (Server) ของหน่วยงาน ก็จะสามารถส่งข้อมูลเข้าไปในเครื่องแม่ข่ายประมวลผลข้อมูลให้ แล้วจึงนำผลลัพธ์ที่ได้กลับไปแสดงผลยังเครื่องคอมพิวเตอร์ของเราเอง เสมือนกับเราเข้าไปนั่งทำงานที่หน้าจอเครื่องแม่ข่ายภายในศูนย์คอมพิวเตอร์ของหน่อยงาน ซึ่งผู้ที่มีสิทธิ์เข้าไปใช้บริการ Telnet จะต้องเป็นผู้ที่มีหน้าที่ในการดูและระบบ หรือสมาชิกของระบบ จึงจะได้ล็อกอิน (Login) และรหัสผ่าน (Password) เพื่อเปิดประตูเข้าไปใช้บริการของระบบนี้ บริการของระบบนี้ บริการ Telnet สามารถค้นหาข้อมูล และโอนย้ายข้อมูลระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นระบบที่แตกต่างกันได้
บริการค้นหาข้อมูลข้ามเครือข่าย
การค้นหาข้อมูลบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเป็นอีกบริการหนึ่งที่นิยมมาก เพราะจะสามารถอำนวยความสะดวกให้แก่ผู้ใช้บริการ ซึ่งบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตจะมีข้อมูลอยู่เป็นจำนวนมากดังนั้น การค้นหาข้อมูลจึงจำเป็นที่จะต้องมีโปรแกรมเพื่อให้ทราบแหล่งที่อยู่ของข้อมูล ดังเช่น
Archle
เป็นวิธีการแบบง่าย ๆ พัฒนาจากมหาวิทยาลัย Mc Gill ใน Montreal ประเทศแคนาดาเนื่องจากระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเป็นเครือข่ายขนาดใหญ่ที่มีข้อมูลบรรจุอยู่อย่างมากมาย ดังนั้นเพื่อช่วยให้ค้นหาแฟ้มข้อมูลได้อย่างรวดเร็วจึงโปรแกรม อาร์คี (Archie) ช่วยในการค้นหาแฟ้มข้อมูลที่ต้องการได้ ซึ่งอาร์คี (Archie) เป็นระบบค้นหาแฟ้มข้อมูลจากเครื่องแม่ข่ายที่ไห้บริการ FTP ที่เป็นแบบ Anonymous FTP โดยการค้นหาแฟ้มข้อมูลของเรานั้น เราทราบเฉพาะชื่อของแฟ้มข้อมูลแต่ไม่ทราบว่าแฟ้มข้อมูลนั้นอยู่ที่เครื่องใดบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โปรแกรมนี้จะช่วยสร้างบัตรรายการไว้ในฐานข้อมูลของระบบ เมื่อเราต้องการค้นหาว่าแฟ้มข้อมูลนั้นอยู่ในเครื่องคอมพิวเตอร์ใด อาร์คี (Archie) จะช่วยตรวจสอบจากบัตรรายการในฐานข้อมูลที่ได้จัดทำไว้ แล้วจะแสดงให้เราทราบที่อยู่ของเครื่องคอมพิวเตอร์ที่เก็บแฟ้มข้อมูลนั้น ๆ ไว้ เมื่อทราบแล้วเราก็สามารถใช้คำสั่ง FTP เพื่อโอนย้ายแฟ้มข้อมูลดังกล่าวมาว่าที่เครื่องคอมพิวเตอร์ของเราได้
Gopher
พัฒนาจากมหาวิทยาลัย Minnesota ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นวิธีที่สามารถรับข้อมูลได้หลายรูปแบบ เช่น ข้อความ ภาพ เสียง และข้อมูลประเภทมัลติมีเดีย เป็นต้น การค้นหาข้อมูลในรูปแบบของโกเฟอร์ (Gopher) ไม่จำเป็นที่จะต้องทราบโดเมนเนม (Domain Name) หรือ IP Address เพราะระบบการค้นหาข้อมูลของ โกเฟอร์ (Gopher) จะใช้รูปแบบของเมนู และไม่ต้องทราบรายละเอียดของคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมโยงอยู่กับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โกเฟอร์ (Gopher) จะใช้รูปแบบของเมนู และไม่ต้องทราบรายละเอียดของคอมพิวเตอร์ที่เชื่องโยงอยู่กับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โกเฟอร์ (Gopher) จะจัดรูปแบบเมนูไว้ไห้เลือก เพียงแต่ต้องการเลือกรายการใดก็กด Enter เพื่อที่จะติดต่อไปยังเครื่องแม่ข่าย (Server) ที่ให้บริการของแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เหล่านั้น
พัฒนาจากมหาวิทยาลัย Minnesota ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นวิธีที่สามารถรับข้อมูลได้หลายรูปแบบ เช่น ข้อความ ภาพ เสียง และข้อมูลประเภทมัลติมีเดีย เป็นต้น การค้นหาข้อมูลในรูปแบบของโกเฟอร์ (Gopher) ไม่จำเป็นที่จะต้องทราบโดเมนเนม (Domain Name) หรือ IP Address เพราะระบบการค้นหาข้อมูลของ โกเฟอร์ (Gopher) จะใช้รูปแบบของเมนู และไม่ต้องทราบรายละเอียดของคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมโยงอยู่กับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โกเฟอร์ (Gopher) จะใช้รูปแบบของเมนู และไม่ต้องทราบรายละเอียดของคอมพิวเตอร์ที่เชื่องโยงอยู่กับเครือข่ายอินเทอร์เน็ต โกเฟอร์ (Gopher) จะจัดรูปแบบเมนูไว้ไห้เลือก เพียงแต่ต้องการเลือกรายการใดก็กด Enter เพื่อที่จะติดต่อไปยังเครื่องแม่ข่าย (Server) ที่ให้บริการของแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เหล่านั้น
การสนทนาออนไลน์ หรือที่เรียกว่า chat (IRC- Internet Relay Chat)เป็นการสนทนาระหว่างบุคคลที่ใช้บริการบนเครื่องข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่งจะมีการโต้ตอบกันได้ทันทีโดยไม่ต้องรอคำตอบเหมือนการใช้ E-mail โดยการพิมพ์ข้อความ หรือใช้เสียงในการสนทนาก็ได้ การสนทนาสามารถกระทำได้ในลักษณะของกลุ่มสนทนา เป็นการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน ปัจจุบันนี้ได้นำวิธีการสนทนาออนไลน์มาประยุกต์ใช้กับการประชุมทางไกล (VDO Coference) โดยใช้อุปกรณ์ เช่น กล้องที่ใช้ในการส่งภาพ ไมโครโฟน เป็นต้น
โปรแกรมที่ได้รับความนิยม ได้แก่ Porcj ,ICQ ,Microsoft Netmeeting
กระดานข่าว หรือ Bulletin Board System (BBS)
เป็นการในรูปแบบของกลุ่มสนทนาเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารต่าง ๆ ในกลุ่มของผู้ที่สนใจในเรื่องเดียวกัน โดยจะตั้งเป็น กลุ่มข่าว (News Group) เช่น กลุ่มอายุก็ได้ เช่น กลุ่มนักเรียนนักศึกษา กลุ่มผู้หญิงทำงาน เป็นต้น เพื่อให้แสดงความคิดเห็น หรือเมื่อต้องการสอบถามในเรื่องที่สงสัยและต้องการคำตอบ ผู้ที่อยู่ภายในกลุ่มสามารถให้ คำแนะนำ หรือตอบข้อสงสัยได้ ทำให้เราได้รับประโยชน์และได้ความรู้ใหม่ ๆ จากหลากหลายความคิดเห็นที่แตกต่าง กันไป
การค้าอิเล็กทรอนิกส์ E-Commerce
E-Commerce หรือ Electronic Commerce เป็นระบบการค้าที่มีการซื้อ-ขาย ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่งโลกยุคดิจิทัลระบบการค้าจะมิได้ยึดรูปแบบเดิม คือ ต้องหาทำเลเพื่อตั้งร้านค้าหรือหาพนักงานในการดำเนินการค้า แต่ด้วยความก้าวหน้าของเทคโนโลยีของการสื่อสาร จะทำให้เราสามารถเปิดการค้าได้สะดวก รวดเร็ว ประหยัดกว่ารูปแบบเดิม และสามารถดำเนินการค้าได้ไม่เฉพาะแต่ภายในประเทศ หรือในเขตพื้นที่ตั้งร้านเท่านั้น แต่สามารถค้าขายได้กับทุกคนที่ใช้บริการบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตนอกจากนี้ยังเป็นวิธีทำการค้าที่เปิดตลอด 24 ชั่วโง เพียงแต่นั่งอยู่ที่หน้าจอคอมพิวเตอร์ภายในบ้านของเราก็สามารถดำเนินการซื้อ –ขายสินค้าได้ ดังนั้นหน้าจอคอมพิวเตอร์จึงเปรียบเสมือนประตูที่เปิดสู่ร้านค้าทั่วโลก
